Οι πολυμερείς σύνδεσμοι

Οι πολυμερείς σύνδεσμοι είναι σύνδεσμοι που αποτελούνται από δύο μέρη. Διακρίνονται δύο ομάδες, οι παρατακτικοί πολυμερείς σύνδεσμοι και οι υποτακτικοί πολυμερείς σύνδεσμοι.

πολυμερείς σύνδεσμοι
πολυμερείς παρατακτικοί σύνδεσμοι	πολυμερείς υποτακτικοί σύνδεσμοι
entweder - oder	je - desto
nicht nur - sondern auch	je - umso
sowohl - als auch	ob - oder (ob)
sowohl - wie auch
weder - noch

Παρατηρήσεις για τη θέση του ρήματος

Στη σύνδεση κύριων προτάσεων με πολυμερείς παρατακτικούς συνδέσμους πρέπει να προσεχθούν τα εξής:

entweder - oder

πρόταση 1		πρόταση 2
entweder βρίσκεται		oder βρίσκεται
στην αρχή (παρ. 1, 2)	μέσα στην πρόταση σαν επίρρημα (παρ. 3)	στην αρχή
ο κλιτός ρηματικός τύπος βρίσκεται		ο κλιτός ρηματικός τύπος βρίσκεται
μετά το entweder στην πρώτη θέση (παρ. 1) ή στη δεύτερη θέση (παρ. 2)	στη δεύτερη θέση (παρ. 3)	μετά το oder στη δεύτερη θέση

Παραδείγματα

(1) Entweder fährt er mich zum Flughafen oder ich nehme den Bus.

(2) Entweder er fährt mich zum Flughafen oder ich nehme den Bus.

(3) Er fährt mich entweder zum Flughafen oder ich nehme den Bus.

nicht nur - sondern auch

πρόταση 1		πρόταση 2
nicht nur* βρίσκεται		sondern* βρίσκεται	auch*βρίσκεται
στην αρχή (παρ. 1)	μέσα στην πρόταση σαν επίρρημα (παρ. 2)	στην αρχή	μέσα στην πρόταση
ο κλιτός ρηματικός τύπος βρίσκεται		ο κλιτός ρηματικός τύπος βρίσκεται
στη δεύτερη θέση		μετά το sondern στη δεύτερη θέση

* Σε αντίθεση με το πρώτο μέρος nicht nur το οποίο αποτελεί μια ενότητα που δε χωρίζεται, το δεύτερο μέρος sondern auch δεν αποτελεί ενότητα.

Παραδείγματα

(1) Nicht nur fährt er mich zum Flughafen, sondern (er) trägt auch meine Kofferbis zum Abflugschalter.

(2) Er fährt mich nicht nur zum Flughafen, sondern (er) trägt auch meine Kofferbis zum Abflugschalter.

sowohl - als auch / sowohl - wie auch

Ο πολυμερής παρατακτικός σύνδεσμος sowohl - als auch / sowohl - wie auch χρησιμοποιείται κυρίως για τη σύνδεση ορών της πρότασης (παρ. 2 και 3). Πιο σπάνια χρησιμοποιούνται για τη σύνδεση κύριων προτάσεων (παρ. 1) ή δευτερευουσών προτάσεων (παρ. 4).

Προϋπόθεση για τη σύνδεση δύο κύριων προτάσεων είναι ότι οι προτάσεις έχουν το ίδιο υποκείμενο και τον ίδιο κλιτό ρηματικό τύπο.

πρόταση 1		πρόταση 2
το sowohl βρίσκεται		το als auch / wie auch βρίσκεται
μέσα στην πρόταση σαν επίρρημα (παρ. 1)		στην αρχή (παρ. 1)
ο κλιτός ρηματικός τύπος βρίσκεται		ο κλιτός ρηματικός τύπος
στη δεύτερη θέση (παρ. 1)		είναι ίδιος με αυτόν της πρότασης 1, δεν επαναλαμβάνεται στην πρόταση 2 (παρ. 1)

Παραδείγματα

(1) Er hat mich sowohl zum Flughafen gefahren als auch meine Kofferbis zum Abflugschalter getragen.

(2) Sie haben mich sowohl beim Kofferpacken als auch beim Koffertragen geholfen.

(3) Sowohl er als auch sein Bruder haben mich beim Kofferpacken geholfen.

(4) Er klagte sowohl, dass die Koffer schwer sind, als auch, dass sie keine Koffergriffe haben.

weder - noch

πρόταση 1		πρόταση 2
το weder βρίσκεται		το noch βρίσκεται
στην αρχή (παρ. 1)	μέσα στην πρόταση σαν επίρρημα (παρ. 2)	στην αρχή
ο κλιτός ρηματικός τύπος βρίσκεται		ο κλιτός ρηματικός τύπος βρίσκεται
στη δεύτερη θέση		αμέσως μετά το noch

Παραδείγματα

(1) Weder fährt er mich zum Flughafen noch trägt er meine Kofferbis zum Abflugschalter.

(2) Er fährt mich weder zum Flughafen noch trägt er meine Kofferbis zum Abflugschalter.

je - desto / je - umso

Το πρώτο μέρος je εισάγει μια δευτερεύουσα πρόταση, το δεύτερο μέρος desto / umso βρίσκεται στην αρχή μιας κύριας πρότασης.

πρόταση 1		πρόταση 2
το je + συγκριτικός βρίσκεται		το desto / umso + συγκριτικός βρίσκεται
στην αρχή		στην αρχή
ο κλιτός ρηματικός τύπος βρίσκεται		ο κλιτός ρηματικός τύπος βρίσκεται
στο τέλος της πρότασης		αμέσως μετά το desto / umso + συγκριτικός

Παραδείγματα

(1) Je größer die Nachfrage nach Internetaktien ist, desto höher steigt deren Preis.

(2) Je größer die Nachfrage nach Internetaktien ist, umso höher steigt deren Preis.

ob - oder (ob)

Το πρώτο μέρος ob εισάγει μια δευτερεύουσα πρόταση, το δεύτερο μέρος oder συνδέει μια δεύτερη δευτερεύουσα πρόταση, η οποία εισάγεται επίσης με ob. Οι δύο δευτερεύουσες προτάσεις που εισάγονται με ob και συνδέονται μεταξύ τους με το oder εξαρτώνται από μια άλλη πρόταση (παρ. 1 και 2).

Όταν αυτή η πρόταση είναι κύρια, μπορεί να βρίσκεται και μετά τις δευτερεύουσες, σε αυτή την περίπτωση όμως ο κλιτός ρηματικός τύπος στην κύρια βρίσκεται στη δεύτερη θέση (παρ. 3).

πρόταση 1		πρόταση 2
το ob βρίσκεται		το oder (ob) βρίσκεται
στην αρχή		στην αρχή
ο κλιτός ρηματικός τύπος βρίσκεται		ο κλιτός ρηματικός τύπος βρίσκεται
στο τέλος της πρότασης		στο τέλος της πρότασης

Παραδείγματα

(1) Wir machen den Ausflug, ob es regnet oder (ob) die Sonne scheint.

(2) Er wird mitmachen, ob er will oder (ob er) nicht (will).

(3) Ob er will oder (ob er) nicht (will), er wird mitmachen.