Η κλίση του Konjunktiv IΙ

Κατά τη χρήση του Konjunktiv II σημαντικό ρόλο παίζει ο χρόνος. Όπως στην οριστική εκφράζουν συγκεκριμένοι χρόνοι το παρόν, το παρελθόν και το μέλλον, έτσι και στον Konjunktiv IΙ υπάρχουν παροντικοί, παρελθοντικοί και μελλοντικοί τύποι.

Κανόνες:

1. Για το παρόν χρησιμοποιείται στον Konjunktiv IΙ είτε ο παρατατικός (A) είτε ο τύπος würden + απαρέμφατο ενεστώτα (B). Θεωρητικά επιλέγεται ο παρατατικός (A) για τα ανώμαλα ρήματα ενώ για τα ομαλά ρήματα ο τύπος würden + απαρέμφατο ενεστώτα (B).

Στην καθημερινή χρήση της γλώσσας όμως ο παρατατικός (A) χρησιμοποιείται κυρίως στα βοηθητικά ρήματα (sein, haben, werden) και στα Modalverben (dürfen, können, müssen, sollen, wollen) όπως επίσης και σε συγκεκριμένα συχνά ανώμαλα ρήματα όπως για παράδειγμα τα kommen, gehen, lassen, geben.

Διαφορετικά επιλέγεται ουσιαστικά μόνο ο τύπος würden + απαρέμφατο ενεστώτα (B).

Για να δούμε συνοπτικά τον πίνακα:

Ο λόγος που προτιμάται ο τύπος würden + απαρέμφατο ενεστώτα (B) αντί του παρατατικού (A) σχετίζεται με το ότι  α. στα ομαλά ρήματα ο τύπος του παρατατικού της οριστικής είναι ταυτόσημος με τον παρατατικό του Konjunktiv II και β. ο παρατατικός του Konjunktiv II των ανώμαλων ρημάτων ηχεί απαρχαιωμένος και επιτηδευμένος.

2. Για το παρόν χρησιμοποιείται στον Konjunktiv IΙ μόνο ένας χρόνος, ο υπερσυντέλικος (C). Όπως στην οριστική, έτσι και στον Konjunktiv II διαφοροποιούνται τα ρήματα που σχηματίζουν τον υπερσυντέλικο με το βοηθητικό haben ή sein.

3. Για το μέλλον υπάρχουν στον Konjunktiv II δύο χρόνοι, ο μέλλοντας würden + απαρέμφατο ενεστώτα (B) και ο συντελεσμένος μέλλοντας würden + απαρέμφατο παρακειμένου (D).

Παρατήρηση:

1. Ο παρατατικός (A) μπορεί να εκφράσει και το μέλλον όπως και ο τύπος würden + απαρέμφατο ενεστώτα (B).

2. Ο τύπος würden + απαρέμφατο παρακειμένου (D) μπορεί (σπάνια και μόνο στην καθομιλουμένη) και χρησιμοποιηθεί αντί του υπερσυντέλικου (C).