Οι αυτοπαθείς αντωνυμίες

HA3

 

Αυτοπαθείς ονομάζονται οι αντωνυμίες που φανερώνουν ότι το πρόσωπο που ενεργεί δέχεται συγχρόνως και την ενέργεια. Η αυτοπαθής αντωνυμία κλίνεται σύμφωνα με το πρόσωπο, τον αριθμό και την πτώση. Οι τύποι της αυτοπαθούς αντωνυμίας ταυτίζονται στο πρώτο και δεύτερο πρόσωπο του ενικού και του πληθυντικού με την προσωπική αντωνυμία. Η αυτοπαθής αντωνυμία δε χρησιμοποιείται σε πτώση ονομαστική και πολύ σπάνια σε πτώση γενική.

 

ενικός αριθμός
 
1. πρόσωπο
2. πρόσωπο
3. πρόσωπο
αρσενικό
θηλυκό
ουδέτερο
δοτική
mir
dir
sich
αιτιατική
mich
dich

 

πληθυντικός αριθμός
 
1. πρόσωπο
2. πρόσωπο
3. πρόσωπο
δοτική
uns
euch
sich
αιτιατική

 


 

 

Η αυτοπαθής αντωνυμία ταυτίζεται με το υποκείμενο της πρότασης στο πρόσωπο και στον αριθμό.

 

Παράδειγμα 1
Ich
will
mich
im Urlaub vor allem erholen.
1. πρόσωπο
 
1. πρόσωπο
 
ενικός
 
ενικός
 
       
Παράδειγμα 2
Ihr
interessiert
euch
für Politik.
2. πρόσωπο
 
2. πρόσωπο
 
πληθυντικός
 
πληθυντικός
 

 


 

 

Στα ρήματα που χρησιμοποιούνται μόνο ως αυτοπαθή, η αυτοπαθής αντωνυμία θεωρείται μέρος του ρήματος και δεν έχει κάποια σημασία, δεν εκφράζει δηλαδή κάποια αυτοπάθεια. Αυτό αφορά και αυτοπαθή ρήματα της ομάδας Ι. Πρόκειται για ρήματα που χρησιμοποιούνται και ως αυτοπαθή αλλά όχι μόνο ως τέτοιου είδους.

 

Παραδείγματα  
Sie muss sich beeilen. ρήματα που χρησιμοποιούνται μόνο ως αυτοπαθή
Er ärgert sich sehr darüber. ρήματα που χρησιμοποιούνται και ως αυτοπαθή (ομάδα Ι)

 

 

Από την άλλη σε ρήματα που χρησιμοποιούνται όχι μόνο αλλά και ως αυτοπαθή της ομάδας ΙΙ, η αυτοπαθής αντωνυμία είναι το αντικείμενο του ρήματος που ουσιαστικά ταυτίζεται με το υποκείμενο.

 

Sie wäscht sich jeden Tag. ρήματα που χρησιμοποιούνται και ως αυτοπαθή (ομάδα ΙΙ)
       
 

 

 

Ανάλογα με το ρήμα μπορεί η αυτοπαθής αντωνυμία να λειτουργεί ως αντικείμενο σε αιτιατική, σε δοτική ή εμπρόθετο αντικείμενο.

 

Παραδείγματα  
Wann ziehst du dich an? αντικείμενο σε αιτιατική
Ich kaufe mir ein neues Handy. αντικείμενο σε δοτική
Sie kann auf sich nicht aufpassen. εμπρόθετο αντικείμενο

 


 

 

Αυτοπαθείς αντωνυμίες ή προσωπικές αντωνυμίες σε απαρεμφατικές προτάσεις ή μετοχικές προτάσεις

 

Σε απαρεμφατικές ή μετοχικές προτάσεις ισχύει γενικότερα ο ακόλουθος κανόνας: Η αυτοπαθής αντωνυμία αναφέρεται στο υποκείμενο του απαρεμφάτου ή της μετοχής, η προσωπική αντωνυμία αναφέρεται στο υποκείμενο της πρότασης. Αυτό δεν ισχύει όταν υπάρχει πρόθεση. Τότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο η αυτοπαθής αντωνυμία η οποία μπορεί να αναφέρεται είτε στο υποκείμενο της πρότασης είτε στο υποκείμενο του απαρεμφάτου / της μετοχής.

 

Παραδείγματα    
Ich sehe ihn sich anziehen. η αυτοπαθής αντωνυμία αναφέρεται στο υποκείμενο του απαρεμφάτου

ρήμα + αντικείμενο σε αιτιατική + απαρέμφατο

Das Kind sah seine Mutter es anziehen. η προσωπική αντωνυμία αναφέρεται στο υποκείμενο της πρότασης
Er hörte die Leute über sich lachen. η αυτοπαθής αντωνυμία αναφέρεται στο υποκείμενο της πρότασης ή του απαρεμφάτου
Er forderte sie auf, sich darüber zu informieren. η αυτοπαθής αντωνυμία αναφέρεται στο υποκείμενο του απαρεμφάτου
απαρεμφατική πρόταση
Er forderte sie auf, ihn darüber zu informieren. η προσωπική αντωνυμία αναφέρεται στο υποκείμενο της πρότασης
Sie sah ihrer sich schminkenden Schwester zu. η αυτοπαθής αντωνυμία αναφέρεται στο υποκείμενο της μετοχής
μετοχική πρόταση
Sie sah ihrer sie schminkenden Schwester zu. η προσωπική αντωνυμία αναφέρεται στο υποκείμενο της πρότασης

 


 

 

Η αυτοπαθής αντωνυμία ως αλληλοπαθής αντωνυμία

 

Οι αυτοπαθείς αντωνυμίες στον πληθυντικό χρησιμοποιούνται και ως αλληλοπαθείς αντωνυμίες.

 

Παραδείγματα
Wir haben uns begrüßt.     Wir haben einander begrüßt.
Sie haben sich getroffen. Sie haben einander getroffen.
αυτοπαθής αντωνυμία αλληλοπαθής αντωνυμία